dinsdag 22 december 2015

Mijn voornemen voor het nieuwe jaar

Dit artikel is een schuldbekentenis en tegelijk een goed voornemen voor het nieuwe jaar, maar laat ik eerst eens beginnen met een recept.

Plastic soep
Benodigdheden:
- Een oceaan, zee, meer of rivier
- Plastic afval
Bereiding:
- Neem het plastic afval en gooi het in de dichtstbijzijnde zee of oceaan.
- Roeren is niet nodig


@fiboni.com

Klinkt als pure waanzin, niet? Maar dit gebeurt ècht! Elke dag! En niet een klein beetje, er komt elke dag wereldwijd 12.000.000 kilo (12 miljoen KILO) in het water terecht. Per dag! Dat is 4.700.000.000 (4,7 miljard) kilo per jaar!

Daar waar zeestromingen elkaar kruisen, komt het afval bij elkaar, met name in de grote ringvormige zeestroom van de Grote Oceaan, de North Pacific Gyre. Deze verzameling afval ziet er uit als een drijvende vuilnisbelt van onvoorstelbare afmetingen, geschat op ongeveer 34x de grootte van Nederland. En dan wordt alleen de omvang van het drijvende afval getelt, de hoeveelheid gezonken en uiteengevallen plastic is niet te overzien.

Een direct gevolg van deze enorme hoeveelheid plastic in zee is dat er elk jaar 100.000 zeezoogdieren en 1.000.000 (!) zeevogels dood gaan (stikken, vergiftigd raken, verstrikt raken, enz.) in plastic afval op zee.

www.mijndrentheschoon.nl

Een indirect gevolg is dat het plastic via de voedselketen in zee uiteindelijk op onze borden terecht komt. Plastic is namelijk niet biologisch afbreekbaar en blijft in het water nog minstens duizend jaar bestaan in vaste vorm. Uiteindelijk valt plastic door verwering, zonlicht en golfslag uit elkaar in steeds kleinere deeltjes, maar het verteert niet.

Plastic bevat giftige stoffen en trekt ook verontreinigde stoffen aan uit de zee. Alle dieren die in of van de zee leven (zelfs plankton!) krijgen het plastic inclusief de gifstoffen binnen en uiteindelijk belandt al het gif bovenaan de voedselketen; op ons bord.

Ontwikkelingslanden
Afval lozen in zee gebeurt vooral in minder ontwikkelde landen, waar de regels minder streng zijn, met name voor de industrie. Hier in Nederland zorgen wij heel wat beter voor het milieu, toch??

Hopelijk zul jij bevestigen dat je inderdaad geen afval in zee gooit en geen rommel achterlaat in de natuur. Misschien ben je zelfs zo milieubewust dat je het plastic afval keurig scheidt (als dat niet al verplicht is in jouw woonplaats). Toch belandt er alleen in Nederland al elk jaar 50 miljoen kilo afval op straat en in de natuur. Dat gaat me vreselijk aan het hart!

Mocht je denken: "Dat zou ik nooit doen", dan moet ik je even wakker schudden.

Plastic afval blijft namelijk, ook nadat je het keurig in de afvalbak hebt gedaan, uit plastic bestaan. Ook na verbranding blijft plastic gewoon plastic, uiteengevallen in microscopisch kleine deeltjes; microplastics en nanoplastics genaamd.
Deze kleine deeltjes komen zowel bij de productie van plastic als bij de verbranding ervan in het afvalwater en in de lucht terecht. De deeltjes zijn te klein om weg te filteren. Zo raakt het milieu keer op keer vervuild voor hetzelfde stukje plastic wat wij kopen.

Je kunt plastic dus niet laten verdwijnen. Nooit meer! In sommige landen lozen mensen hun afval direct in zee, wij verpulveren het eerst, voordat het in de zee terecht komt.

Sinds ik dit weet, begint het voor mij steeds pijnlijker aan te voelen wanneer ik een stukje plastic in de prullenbak gooi, alsof ik naar de dijk loop om het plastic daar de zee in te laten waaien.


"Plastic in het milieu terecht laten komen, dat zouden wij nooit doen, toch??"


Ik vraag het nog maar eens: Plastic in het milieu terecht laten komen, dat zouden wij nooit doen, toch?? Helaas wel. Ik ook, daar ga ik niet schijnheilig over doen. Zolang ik nog plastic koop en dit bij het afval gooi, doe ik gewoon mee aan de vervuiling en de plastic soep, terwijl ik ondertussen verontwaardigd wijs naar landen waar het open en bloot gebeurt...

Elk stukje plastic wat wij gebruiken komt uiteindelijk, in welke vorm dan ook, in het milieu terecht. In vis, in vee, in gewassen en zeker niet in de laatste plaats in ons lichaam. Het aantal chronisch zieken en de hoeveelheid onverklaarbare klachten blijft maar toenemen. Mensen en dieren zijn al net zo vervuild geraakt als de natuur er omheen en dit heeft enorme effecten op de gezondheid.

Zelfs wateren en gewassen in ongerepte natuurgebieden, onbespoten groenten in moestuintjes, biologische honing bij de plaatselijke imker, maar ook kleding en cosmetica zijn onzichtbaar vervuild met plastic deeltjes. Deze kleine deeltjes zijn zelfs nog schadelijker voor onze gezondheid dan de zichtbare stukken plastic.

Wat kunnen wij veranderen?
Elk jaar wordt er 250.000.000.000 (250 miljard!) kilo plastic geproduceerd in de wereld. Voor ons. Omdat wij hier gemak van ondervinden, vinden wij. Een groot deel van het plastic wordt eenmalig gebruikt en daarna weer weggegooid.

Bijna alles wordt in plastic verpakt. Voedsel, kleding, meubels, medicijnen en supplementen, planten, zelfs groenten die niet zijn voorverpakt gaan vaak eerst in een plastic zakje, voordat ze worden afgewogen. Tel ook voor de 'fun' de stukjes plastic folie eens die tussen de plakjes vleeswaren gaan...

Webshops
Bij online bestellingen wordt de verzenddoos ook nog eens opgevuld met plastic stootkussentjes en afgeplakt met plastic tape. Met een beetje pech komt er ook nog een plastic hoesje aan de buitenkant van de doos, voor de pakbon en verzendgegevens.

Wanneer je iets koopt wat niet in plastic is verpakt, dan is de verpakking vaak door de winkel zelf verwijderd, dus komt er voor jouw aankoop nog steeds evenveel plastic op de afvalhoop. Ik ben elke keer weer blij wanneer ik een webshop heb gevonden die duidelijk milieubewust nadenkt bij het produceren, verpakken en versturen van de producten, zoals bijvoorbeeld Puur Mieke, Pit&Pit, Eco-logisch en Kaardeshop.

Ook de online zeepwinkel SoapQueen, waar ik regelmatig naar verwijs, let op de duurzaamheid van zeepproducten en plantages, gebruikt recyclebaar verpakkingsmateriaal en tweedehands verzendmateriaal. Het opvulmateriaal in de dozen is 100% biologisch afbreekbaar of soms tweedehands en dus hergebruikt.

Ook Hello Fresh probeert zoveel mogelijk gerecycled papier te gebruiken als verpakking van ingrediënten, maar gebruikt helaas ook nog steeds plastic verpakkingen of papieren zakjes met een plastic venster. Dat scheidt zo lekker makkelijk. Met korte ei en dt. ;)

De markt speelt in op de vraag van de consument. Als de vraag verandert, verandert ook het aanbod. Als wij iets niet meer kopen omdat het in plastic is verpakt en hier openlijk voor uitkomen, gaan producenten en marktaanbieders daar absoluut op inspelen. Zolang we bij het inkopen geen bewuste keuzes maken, blijven fabrieken dezelfde hoeveelheden plastic produceren en blijven winkels alles in plastic verpakken. Sterker nog, de productie van plastic neemt nog elk jaar toe! Dit MOET stoppen!

Reuse, reduce, recycle
Deze drie r-woorden vatten de belangrijkste actiepunten samen. Hergebruik, verminder en recycle. Hoe?

1. Weiger
Koop geen producten meer die voor afval zorgen als er ook een alternatief voor te vinden is (in een andere winkel).

2. Minder
Koop niet meer dan je echt nodig hebt. Maak zo weinig mogelijk gebruik van producten waar een fabriek voor nodig is. Maak zoveel mogelijk zelf met biologisch afbreekbare ingrediënten, van (af)wasmiddel tot cosmetica. Beter voor je huid, beter voor het milieu en beter voor je portemonnee.

3. Hergebruik
Wanneer je een product hergebruikt, ook al is het plastic, verminder je afval en nieuwe productie. Denk dus twee keer na voordat je iets weggooit. Koop niks nieuw als je het ook tweedehands kunt vinden, kunt ruilen of lenen. Ook dat is hergebruik.

4. Recycle
Lever papier, glas, plastic, blik, verf, kleding/stof en karton gescheiden in, zodat het materiaal opnieuw gerecycled kan worden en een tweede leven krijgt. Zo wordt het niet verbrand of opgeslagen op de vuilstort, waarmee het milieu erger vervuild raakt.
Koop zelf ook zoveel mogelijk producten van gerecycled en recyclebaar materiaal.

5. Composteer
De beste manier van afvalverwerking is de biologische manier, dus het natuurlijke afbraakproces waarbij geen gifstoffen vrijkomen. Gebruik hiervoor een composthoop in je tuin of de GFT container. Probeer ook hier afval te minderen om voedselverspilling en onnodige boodschappen te voorkomen. Er zijn leuke boekjes waarmee je leert wat je met etensresten kunt maken, zodat je nóg minder hoeft te kopen.

Stap 1 is de belangrijkste. Maar ook meteen een hele lastige. Wie nog nooit heeft geprobeerd om plasticvrij in te kopen, gaat schrikken hoe weinig er nog te koop is zonder dat er plastic aan te pas komt. Met name in grotere winkels en supermarkten is dit bijna niet meer te doen. Je komt dus al snel terecht bij de kleine ondernemer, op de markt, in een toko, in kleinere winkeltjes en boetiekjes, wat misschien wel veel leuker en persoonlijker is dan in de supermarkt!

Hand in eigen boezem
Als ik mijn hand in eigen boezem steek, is er op elk van de 5 punten nog zoveel te verbeteren. Terwijl ik aan het bloggen ben en aan het meimeren wat er anders zou kunnen in onze gewoontes, is onze woonkamer notabene volledig verpakt in plastic folie, omdat het plafond gewit wordt...

Zonder mijn verantwoordelijkheid af te willen schuiven, voel ik me door mijn huisgebondenheid ook erg afhankelijk van de keuzes van anderen. Van de supermarkt bijvoorbeeld die de boodschappen aan huis bezorgt, van Hello Fresh die maaltijden levert, van de webshops waar ik alles bestel en van mijn man die inkopen doet als hij in Nederland is. Ik druk hem steeds op het hart als hij boodschappen doet: "Geen plastic!" Ik merk dat mijn gedrevenheid aanstekelijk begint te werken. :)

Ik kijk er naar uit om op een dag weer fit genoeg te zijn om zelf naar de markt te kunnen met mijn duurzame boodschappentas, naar de bakker met een katoenen broodzak, naar het notenkraam met een glazen pot, naar het aardbeienkraam met een eigen bakje, naar de kaasboer met een schone kaasdoek en last but not least nog even naar de bloemist voor een bosje bloemen zonder folie er omheen. Plastic-vrij inkopen. Ik ben van plan om daar de beste in te worden! :) Een goed voornemen voor het nieuwe jaar toch?

Misschien lach je nu en denk je: "Ik zou me doodschamen, ze zien me al aankomen op de markt!", maar ik vind dat ik me eerder zou moeten schamen voor de plastic verpakkingen die dankzij mijn koopgedrag in het milieu terecht komen, al dan niet verpulverd...

Doe je mee?
Wil jij ook gaan 'plastiminderen'? Neem gerust wat tijd om aan het idee te wennen, maar doe er niet te lang over. Onze keuze is namelijk van levensbelang. Voor 1.100.000 dieren per jaar die in en van de zee leven en door plastic doodgaan, maar zeker ook voor onszelf en voor de generaties na ons.

Nina
@moezijniszooo.blogspot.com

Bronnen:

Ook leuk om te volgen:
Facebook werkgroep 'Leven zonder afval'
Facebook pagina 'Leven zonder afval'

Eerder schreef ik al:
Milieuvervuiling | Gezondheidsklachten
Milieuvervuiling | Help de natuur te ontgiften

Geen opmerkingen :

Een reactie posten


 Ik leg mijn oor te luisteren en leer.
 Ik ben geen expert. Ik probeer.
 Ik denk, zoek en observeer.
Ik schrijf en inspireer.